Het gemeentelijk retributiereglement op het afleveren van conformiteitsattesten voor zelfstandige woningen en kamerwoningen werd goedgekeurd op 14 december 2020. Daarin is een ‘vrijstelling’ voorzien voor het sociaal verhuurkantoor. Vermits deze in de loop van 2023 opgaan in de woonmaatschappij moet de formulering ook aangepast naar de woonmaatschappij.
Het conformiteitsattest is een officiële verklaring dat een woning of kamer voldoet aan de normen inzake veiligheid, gezondheid en kwaliteit in de Vlaamse Wooncode. Aan de afgifte van een conformiteitsattest gaat steeds een conformiteitsonderzoek door een woningcontroleur vooraf, met bijhorende administratieve verwerking. De gemeenteraad besliste op 27 juni 2016 om deel te nemen aan de intergemeentelijke dienstverlening conformiteitsonderzoeken door IOK. De gemeente betaalt hiervoor een jaarlijkse bijdrage aan IOK.
Het is aangewezen om voor de behandeling van een aanvraag van een conformiteitsattest een vergoeding vast te stellen.
Indien er geen aanvraag is, en de behandeling van het dossier op initiatief van de gemeente zelf gebeurt, lijkt er ook geen vergoeding te kunnen worden gevraagd. Evenmin lijkt er een vergoeding gevraagd te kunnen worden in het kader van de nieuwe zgn. ‘waarschuwingsprocedure’ (art. 3.10 Vlaamse Codex Wonen 2021).
Woonmaatschappijen zijn wettelijk verplicht om sociale huurwoningen aan te bieden en het woningbestand te herwaarderen, via het eigen patrimonium of via inhuring op de private huurmarkt om kwaliteitsvolle woningen en kamers te verhuren tegen een redelijke huurprijs (art. 4.40 Vlaamse Codex Wonen 2021). Al deze huurwoningen moeten aan de elementaire veiligheids-, gezondheids- en woonkwaliteitsvereisten voldoen (art. 3.1 Vlaamse Codex Wonen 2021). In tegenstelling tot private personen heeft de woonmaatschappij niet de keuze om deze woningen niet aan te bieden en te verhuren, die kwaliteitsvol dienen te zijn. De overheidsprestatie in kwestie (nl. behandeling van de aanvraag voor een conformiteitsattest) waarvoor de retributie verschuldigd wordt, is bijgevolg impliciet het gevolg van een overheidsverplichting zelf. Om die reden is het gepast de woonmaatschappijen vrij te stellen van de retributie.
Naar analogie wordt de vrijstelling doorgetrokken naar de nog actieve en erkende sociale verhuurkantoren en sociale huisvestingmaatschappijen, die gelijkaardige verplichtingen hebben, zolang de omschakeling naar de woonmaatschappijen niet rond is.
Van 1 januari 2023 tot en met 31 december 2025 wordt een retributie aangerekend op de behandeling van een aanvraag van een conformiteitsattest voor zelfstandige woningen en kamerwoningen, zoals gedefinieerd in het Besluit uitvoering Vlaamse Codex Wonen 2021.
De retributie is niet verschuldigd indien er geen aanvraag is, met name indien de behandeling van het conformiteitsdossier op eigen initiatief van de burgemeester gebeurt, al dan niet na ontvangst van een melding over de mogelijk gebrekkige kwaliteit van een woning (in de zgn. ‘waarschuwingsprocedure’).
De retributie is niet verschuldigd indien het conformiteitsattest wordt aangevraagd voor een huurwoning van een woonmaatschappij.
Zolang het erkende sociaal verhuurkantoor woningen inhuurt op de private markt of een erkende sociale huisvestingsmaatschappij woningen verhuurt, worden zij voor de toepassing van deze bepaling gelijkgesteld met de woonmaatschappij.
De retributie bedraagt:
De retributie is verschuldigd door de natuurlijke of rechtspersoon die een conformiteitsattest aanvraagt.
De retributie is eisbaar zodra het conformiteitsattest aangevraagd wordt. De retributie moet betaald worden na toezending van de factuur.
Dit reglement treedt in werking op 1 januari 2023. Het gemeentelijk retributiereglement op het afleveren van conformiteitsattesten van 14 december 2020 wordt opgeheven met ingang van 1 januari 2023.