Terug
Gepubliceerd op 11/06/2020

2020_GR_00078 - Aanvullende dagorde op vraag van sp.a-Groen: Ontwikkeling beleid maatschappelijk verantwoord inkopen - Goedkeuring

Gemeenteraad
ma 18/05/2020 - 20:00 digitale zitting
Goedgekeurd

Samenstelling

Aanwezig

Rob Blockx, Kristof Hendrickx, Luc Bouwen, An Hermans, Kenny Viskens, Joke Segers, Rudy Panis, Benny Maes, Joannes Wijnen, Gunther Hendrickx, Davy Cools, Gunter Spapen, Rik Nys, Jef Van Steenbergen, Boud Westhof, Alek Dom, Leny Noboa, Michiel Wils, Tom Claessen, Mariska Vogels, Karolien Verbeek, Carla Van Noten, Kris Wouters, Kristine Nijs

Verontschuldigd

Bianca Verachtert

Secretaris

Kristine Nijs

Stemming op het agendapunt

2020_GR_00078 - Aanvullende dagorde op vraag van sp.a-Groen: Ontwikkeling beleid maatschappelijk verantwoord inkopen - Goedkeuring
Goedgekeurd

Aanwezig

Rob Blockx, Kristof Hendrickx, Luc Bouwen, An Hermans, Kenny Viskens, Joke Segers, Rudy Panis, Benny Maes, Joannes Wijnen, Gunther Hendrickx, Davy Cools, Gunter Spapen, Rik Nys, Jef Van Steenbergen, Boud Westhof, Alek Dom, Leny Noboa, Michiel Wils, Tom Claessen, Mariska Vogels, Karolien Verbeek, Carla Van Noten, Kris Wouters, Kristine Nijs
Stemmen voor 21
Boud Westhof, Davy Cools, Tom Claessen, Leny Noboa, Gunther Hendrickx, Karolien Verbeek, Jef Van Steenbergen, Kristof Hendrickx, An Hermans, Kenny Viskens, Luc Bouwen, Carla Van Noten, Joke Segers, Rob Blockx, Alek Dom, Benny Maes, Gunter Spapen, Rik Nys, Mariska Vogels, Michiel Wils, Rudy Panis
Stemmen tegen 0
Onthoudingen 1
Joannes Wijnen
Blanco stemmen 0
Ongeldige stemmen 0
2020_GR_00078 - Aanvullende dagorde op vraag van sp.a-Groen: Ontwikkeling beleid maatschappelijk verantwoord inkopen - Goedkeuring 2020_GR_00078 - Aanvullende dagorde op vraag van sp.a-Groen: Ontwikkeling beleid maatschappelijk verantwoord inkopen - Goedkeuring

Motivering

Argumentatie

Als ondertekenaar van de engagementsverklaring ‘global goals, local focus’ en als deelnemer aan de week van de duurzaamheid heeft onze gemeente en OCMW een voorbeeldfunctie te vervullen. Door zelf een intern duurzaam aankoopbeleid te voeren, kan het gemeentebestuur het goede voorbeeld geven aan bedrijven en burgers en hen zo stimuleren tot meer duurzame productie en consumptie. Bovendien vaart het imago van de gemeente hier goed bij.

Fractie sp.a-Groen stelt daarom voor om voor gemeente en OCMW een MVI-beleid uit te werken. Doelstelling van dit MVI-beleid zal zijn om vanaf januari 2022 producten, diensten en werken in te kopen met een maximale duurzame waarde. Dat betekent dat het gemeentebestuur naast de prijs en de kwaliteit ook de impact op mens en milieu en de mogelijkheid tot circulair gebruik meeneemt in het inkoopproces, en dat budgetbeheerders in onze gemeente en OCMW nadenken over de mogelijkheid om via de inkoop bij te dragen aan de realisatie van de SDG’s..

Het MVI-beleid zal de traditionele voorwaarden in verband met prijs, kwaliteit en levertermijn in het gemeentelijk aankoopbeleid uitbreiden met volgende relevante thema's voor maatschappelijk verantwoord inkopen door in aanbestedingen of aankoopprogramma’s in onderhandelingsprocedures mogelijkheid op te nemen tot en begunstigende criteria te voorzien voor

  • KMO-vriendelijk inkopen
    • Kleine kavels op maat van de lokale KMO
    • Lage administratieve lasten voor de aanbesteding
    • Mogelijkheid toelaten voor KMO’s om een combinatie of consortium te vormen.
    • Vermijden van jargon in de aanbestedingsstukken 
  • Innovatiegericht inkopen
    • Functionele opdrachtomschrijving in onderhandelingsprocedure ipv strikt omschreven technische beschrijvingen
    • As a service inkopen
  • Circulair inkopen
    • Herbruikbare materialen en grondstoffen
    • Bio-gebaseerde of biodegradeerbare producten
    • Bepalingen i.v.m. productieprocessen en –methoden tijdens de verschillende stadia van de levenscyclus
    • Opgewaardeerde of tweedehands producten
    • Mogelijkheid tot poolen of delen van aangekochte producten
    • Rekening houden met verpakkingsafval, gebruiksafval en end of life afval
  • Social return
    • Opdrachtnemer stimuleren of verplichten om kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt te betrekken bij de uitvoering van de opdracht
    • aanbestedingsprocedures waaraan {al dan niet voor een bepaald deel) alleen maatwerkbedrijven en ondernemers die de maatschappelijke en professionele integratie van mensen met een beperking of kansarmen tot hoofddoel hebben kunnen deelnemen
  • Internationaal sociale voorwaarden

Begrippen als circulaire economie of circulaire overheidsopdrachten zijn momenteel onbestaande in de wetgeving overheidsopdrachten. De huidige wetgeving hanteert begrippen als duurzaamheid, milieuvriendelijkheid, klimaatprestaties, toegankelijkheid, sociale kenmerken, levenscycluskosten, ... . Toch is het mogelijk om de begrippen circulair inkopen en maatschappelijk verantwoord inkopen in de wetgeving bestaande begrippen te kaderen.

VVSG reikt lokale een aantal hanvesten aan om een beleid MVI uit te werken. Twee ‘good practices’ van de Nederlandse gemeenten Utrecht en Oosterhout worden bij wijze van voorbeeld bijgevoegd aan dit ontwerpbesluit.


Tom Claessen licht toe.

De burgemeester verwijst naar het burgemeestersconvenant waarmee tijdens de vorige legislatuur werd gestart en waarvoor IOK werd aangesteld als coördinator in onze regio. In dat convenant worden een heel aantal kleine en grote initiatieven genomen met het oog op een duurzame samenleving.

In ons beleidsplan is opgenomen dat het bestuur tracht om een duurzaamheidsreflex aan de dag te leggen. We doen dat thans al onrechtstreeks. Onze openbare verlichting is overgedragen aan Fluvius. We kopen licht in ‘as a service’.

We hebben inderdaad de traditie om aankopen te doen via de klassieke criteria: prijs, kwaliteit en levertermijn. 

Vanuit het bestuur willen we de denkoefening mee maken.

Kenny Viskens stelt aanvullend dat we inderdaad hier als bestuur nog stappen in moeten zetten.

De timing zoals geformuleerd in het ontwerpbesluit moet een haalbare kaart zijn. 

Tom Claessen stelt dat er aandacht moet zijn voor het maatschappelijk verantwoord inkopen bij het begin van het aankoopproces. Hij stelt dat hij zijn expertise terzake graag ter beschikking wil stellen. 

De burgemeester stelt dat er zal moeten onderzocht worden welke criteria we bij welke aankopen zullen moeten gaan hanteren. Hoe is dit in te passen in onze software( 3P)?

Hoeveel meerwerk gaat dit met zich meebrengen? Is met andere woorden het sop de kool waard? We moeten zoeken naar een balans tussen enerzijds aankopen als een goede huisvader met de beschikbare middelen en anderzijds een duurzame maatschappij en duurzaam aankopen. 

Dat is niet evident en een hele uitdaging.

Tom Claessen verwijst naar het misverstand dat vaak leeft dat duurzaam aankopen duur zou zijn. 

In principe zou duurzaam aankopen goedkoper moeten zijn. Het kan soms wel een duurdere investering vereisen. Dat is een afweging die dan moet gemaakt worden. De ontwikkeling van dat beleid zal alleszins een extra investering zijn. Maar als het beleid er eenmaal is, heb je een houvast waardoor het aankoopproces op termijn vlotter kan lopen.

Aanleiding en context

De gemeenteraad besliste in de vergadering van 11 februari 2019 tot de ondertekening van de engagementverklaring ‘global goals, local focus’ omtrent duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. 

De gemeente Arendonk nam in de week van 18 tot 25 september 2019 deel aan de tweede editie van de ‘Week van de Duurzame Gemeente’. Deze campagneweek was erop gericht om - samen met andere Vlaamse steden en gemeenten en met vele andere partners wereldwijd – de vierde verjaardag te vieren van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de Verenigde Naties en om de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de VN (de SDG’s) bekend te maken bij de burgers en bij het bestuur & personeel van onze gemeente.

Duurzaam inkopen wordt ook wel maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI) genoemd. MVI betekent dat een organisatie, naast op de prijs, kwaliteit en levertermijn van de producten, diensten of werken die ze aankoopt ook let op de effecten van de inkoop op milieu en sociale aspecten, op veranderende functionele behoeften tijdens de levenscyclus van het aan te kopen product en op het maximale behoud van waarde tijdens en aan het einde van de levenscyclus.

De gemeente Arendonk zal volgens de meerjarenplanning 2020-2025 jaarlijks +/- €5.000.000 uitgeven aan goederen, diensten en financiële uitgaven. Met deze geplande uitgaven van +/- €30.000.000 over de volgende zes jaar kunnen we een duidelijke invloed hebben op de markt. 

Als verbruikers kunnen overheidsdiensten door een MVI-beleid immers een marktsturende rol vervullen. Overheidsopdrachten die het maken en leveren van duurzame producten en diensten bevorderen zijn op termijn een hefboom voor de totstandkoming van een markt voor duurzame producten en diensten.

Besluit

De gemeenteraad beslist:

Artikel 1

De gemeenteraad beslist tot de ontwikkeling van een beleid maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI) dat zal leiden tot een duurzaam aankoopbeleid voor gemeente en OCMW.

Artikel 2

Doelstelling voor dit MVI-beleid zal zijn om de traditionele voorwaarden in verband met prijs, kwaliteit en levertermijn in het gemeentelijk aankoopbeleid uit te breiden met volgende relevante thema's voor maatschappelijk verantwoord inkopen:

  • KMO-vriendelijk inkopen
  • Innovatiegericht inkopen
  • Circulair inkopen
  • Social return
  • Internationaal sociale voorwaarden

Artikel 3

De gemeenteraad gelast het college van burgemeester en schepenen met de verdere praktische uitwerking van dit MVI-beleid met als doelstelling goedkeuring van het plan in de gemeenteraad van september 2021 en implementatie vanaf 1 januari 2022. De gemeenteraad verwacht een eerste update over de ontwikkelingsstatus van het plan MVI-inkopen in de gemeenteraad van december 2020.